Krem z pieczonej dyni i pomidorów z syropem klonowym

Co sprawia, że niektóre dania tak bardzo nam smakują, a inne, chociaż bardzo podobne, nie mają tego czegoś? Być może wiecie, o jakie coś mi chodzi – o to, które sprawia, że sięga się po dokładkę; następnie po jeszcze jedną; a potem, kiedy nikt nie patrzy, próbuje się wylizać garnek. I chociażby groziło to pęknięciem z przejedzenia albo blamażem towarzyskim, to trudno jest zrezygnować. Podobno to wszystko przez… nasze zamiłowanie do bólu.

Wiele rzeczy nam smakuje, ale niektóre sprawiają nam szczególną przyjemność. Instynktownie sięgamy po składniki pełne piątego smaku umami. Łatwo uzależniamy się od smaku słodkiego, odbieramy go jako niezwykle przyjemny i nagradzający. Lubimy też tłustość, chociażby w postaci majonezu albo kilku kropel oliwy na zupie. Ale podobno największą przyjemność sprawiają nam smaki, które są tak kontrastowe, że wywołują mały ból. Granicznie słodko – kwaśne, krańcowo słodko – słone albo choć trochę słodko – gorzkie. Każdy kęs takiego połączenia wywołuje na naszym języku małą erupcję bólu i to właśnie to cierpienie nasz mózg odbiera jako niezwykle przyjemne. Tak bardzo, że chcemy jeść dalej.

Nie myślcie sobie, że sama to wszystko zmyśliłam – za tą teorią od lat stoją badacze smaku, pracujący z takimi szefami kuchni jak Heston Blumenthal czy Rene Redzepi. I chociaż nie zaglądałam do ich laboratoriów to wiem, że mają rację. Przecież uwielbiamy keczup, pomidory, sos słodko kwaśny, bigos, słony karmel, czekoladę z solą morską, kokosową zupę z limonką… Potrawy, które mają ten zadziorny kontrast to te, które smakują najlepiej. Tak jak zupa poniższa zupa, która jest wyrazista, kremowa i lekko kwaskowata. A kiedy poleje się ją syropem klonowym i postawi przed gośćmi, można na własne oczy zaobserwować to, o czym pisałam na samym początku.